Finlandia stała się w ostatnich latach istotnym celem rosyjskich operacji informacyjnych, co nie wynika z jej wielkości ani położenia, lecz z decyzji o przystąpieniu do NATO. Przystąpienie Finlandii do NATO uderzyło w jeden z elementów tzw. “rosyjskiego porządku”, który Rosja w sposób nieuprawniony od lat uznawała za własny przywilej strategiczny, choć nigdy nie wynikał on z prawa ani z formalnych ustaleń, lecz wyłącznie z rosyjskich oczekiwań wobec sąsiadów. Kreml odpowiedział na to nie tylko groźbami wojskowymi, lecz także uruchomieniem długofalowej kampanii propagandowej, której celem jest przeformułowanie obrazu Finlandii. Państwo dotąd postrzegane jako odpowiedzialny i pragmatyczny sąsiad przedstawiane jest jako histeryczny i „chory” klient Zachodu, który sam miał sprowadzić na siebie zagrożenie.

W tej konstrukcji Finlandia zostaje wpasowana w znane już wcześniej matryce propagandowe, takie jak „druga Ukraina” lub „drugi Bałtyk”. Narracja ta opiera się na tezie, że każde małe państwo odchodzące od neutralności i zacieśniające współpracę z NATO prędzej czy później popada w „rusofobię”, niszczy własny dobrobyt i staje się poligonem dla operacji Zachodu. Nie jest to opis rzeczywistości, lecz celowy zabieg psychologiczny, którego celem jest stworzenie schematu emocjonalnego gotowego do powielania wobec kolejnych państw regionu.

Analizowane w niniejszym tekście materiały propagandowe pokazują, jak wielowarstwowo rosyjska narracja oddziałuje na odbiorców. Stosowane są dehumanizacja i dyskredytacja, w których Finlandia przedstawiana jest jako „filia szpitala psychiatrycznego”. Pojawia się projekcja, zgodnie z którą to nie Rosja jest agresywna, lecz Finlandia rzekomo „szuka wroga”. Obecny jest mechanizm manipulacji psychologicznej polegający na przedstawianiu realnego lęku przed wojną jako zbiorowej neurozy. Wykorzystywana jest także nostalgia za „złotą epoką neutralności”. Rzeczywiste, choć złożone koszty gospodarcze decyzji Helsinek redukuje się do fałszywego równania sugerującego, że zerwanie współpracy z Rosją oznacza „samobójstwo ekonomiczne”.

Rosyjska propaganda wymierzona w Finlandię nie jest zatem zbiorem doraźnych obelg ani reakcją na pojedynczy zwrot polityczny. Jest to spójna operacja psychologiczna, której celem jest równoczesne uspokojenie i podbudowanie rosyjskiego społeczeństwa poprzez sugestię, że „mały i chory kraj nie stanowi zagrożenia”, zastraszenie innych małych państw komunikatem „skończycie jak Finlandia”, a także przygotowanie gruntu pod ewentualną eskalację poprzez narrację o „poligonie NATO przy granicy”. Niniejsza analiza rekonstruuje te narracje, techniki i cele, aby odsłonić pełny system opowieści, na którym opiera się rosyjska propaganda wobec Finlandii.

Rosyjskie groźby i „nordycka ekspansja NATO”

Od momentu, gdy Finlandia i Szwecja rozpoczęły debatę o przystąpieniu do NATO, rosyjscy przedstawiciele władz konsekwentnie posługiwali się wobec nich językiem szantażu i zastraszania. Dmitrij Miedwiediew w kwietniu 2022 roku groził rozmieszczeniem broni jądrowej oraz rakiet hipersonicznych w regionie w przypadku wejścia krajów nordyckich do Sojuszu i podważał dotychczasowy status Bałtyku jako akwenu bez broni jądrowej. W kolejnych miesiącach i latach rosyjscy politycy, w tym członkowie kierownictwa Rady Bezpieczeństwa, wprost ostrzegali Finlandię przed „konsekwencjami” jej decyzji i porównywali jej sytuację do Ukrainy sprzed 2014 oraz 2022 roku.

Analizy ośrodków eksperckich, w tym StratCom COE, RUSI oraz Jamestown Foundation, wskazują, że równolegle Rosja zintensyfikowała kampanie dezinformacyjne wobec Finlandii oraz całego regionu nordycko-bałtyckiego. Kampanie te opierano na dobrze znanych schematach, według których NATO jest agresorem, małe państwa pełnią jedynie funkcję pionków Stanów Zjednoczonych, a rosyjskie zagrożenie jest konstruktem propagandowym.

Po formalnym przystąpieniu Finlandii do NATO rosyjskie media kontrolowane przez państwo uruchomiły celowe kampanie dyskredytujące. W ich ramach Finlandia przedstawiana jest jako państwo o „faszystowskiej” przeszłości, które ponosi współodpowiedzialność za zbrodnie drugiej wojny światowej. W narracjach propagandowych przedstawia się ją również jako „naturalnego agresora” wobec Rosji, który rzekomo rości „historyczne prawa” do części terytorium Federacji, a także jako „rusofobicznego satelitę Stanów Zjednoczonych”, poświęcającego własny dobrobyt oraz neutralność na rzecz interesów Waszyngtonu.

Analiza bieżących narracji propagandowych ukierunkowanych na Finlandię pokazuje, że współczesne operacje informacyjne wpisują się w ten utrwalony wzorzec. Nawet jeśli przekazy nie odwołują się wprost do drugiej wojny światowej, odtwarzają tę samą logikę. Małe państwo, które według rosyjskiej propagandy „wymyśliło sobie wroga”, zniszczyło własny dobrobyt, uległo rzekomej „histerii” i stało się narzędziem NATO, ma stanowić przykład dla odbiorców w regionie.

Pseudoanalityczna publicystyka jako nośnik propagandy

Rosyjskie materiały propagandowe są często stylizowane na poważną, refleksyjną publicystykę. Autor przyjmuje pozę komentatora zatroskanego kondycją świata, posługuje się efektownymi cytatami o „upadku wielkich polityków” i „panowaniu handlarzy i oszustów”, buduje nastrój ogólnej dekadencji. Ma to sprawiać wrażenie eseju o współczesnej polityce, podczas gdy w istocie stanowi jedynie ornament dla prostego przekazu: Zachód jest irracjonalny i niebezpieczny, Rosja pozostaje jedynym „trzeźwym” aktorem.

Ton tej pseudoanalitycznej narracji jest starannie zaprojektowany. W pierwszej fazie dominuje warstwa ironiczno-szydercza: kpiny z rzekomej „filii szpitala psychiatrycznego”, w którą miała zamienić się Finlandia, drwiny z „paniki na granicy”, „miniaturowej armii na parady” czy „małego, ale charta”, który udaje mocarstwo. Czytelnik ma się zdystansować, poczuć wyższy od „wariatów z Finlandii” i oswoić w poczuciu pogardy wobec małego państwa na północy.

Następnie ton ulega nagłej zmianie. Ten sam autor, który jeszcze chwilę wcześniej ironizował z „histerycznych Finów”, przyjmuje rolę „zatroskanego stratega”. Rezygnuje z żartu i z pełną powagą ogłasza, że Finlandia jest ważnym poligonem NATO, potencjalnym punktem wyjścia operacji przeciwko Rosji, obszarem wymagającym „nie mniejszej uwagi niż kraje bałtyckie”. Z perspektywy psychologicznej jest to zabieg wyjątkowo skuteczny: odbiorca, rozluźniony wcześniejszą szyderczą narracją i utwierdzony w poczuciu wyższości, jest już mniej krytyczny i łatwiej akceptuje poważne ostrzeżenia oraz tezę o konieczności „twardszych działań” wobec Finlandii.

Mapa rosyjskich narracji wobec Finlandii

Rosyjskie przekazy na temat Finlandii tworzą spójny i wielowątkowy zestaw powtarzalnych opowieści. Nie są to przypadkowe sformułowania, lecz gotowe matryce, które są następnie przenoszone na inne państwa regionu.

„Finlandia zwariowała, kraj to filia szpitala psychiatrycznego”

W tej narracji Finlandia przestaje funkcjonować jako normalne państwo i zostaje przedstawiona jako rozległy „oddział psychiatryczny”. Władze „okaleczają” obywateli strachem przed wojną, społeczeństwo cierpi na zbiorową „neurozę”, a nawet dzieci mają doświadczać koszmarów związanych z konfliktem. Celem takiego języka jest dehumanizacja Finów, zakwestionowanie ich zdolności do racjonalnej oceny sytuacji oraz wdrukowanie przekonania, że lęk przed Rosją nie jest uzasadnioną reakcją na agresję, lecz irracjonalną fobią.

„Rosja jest przyjazna, zagrożenie jest wymyślone”

Druga narracja polega na wybielaniu agresora. Rosja przedstawiana jest jako gościnny i przyjazny sąsiad, do którego Finowie jeszcze niedawno jeździli na zakupy oraz weekendy w Petersburgu, a także utrzymywali relacje rodzinne i biznesowe. W tym ujęciu dopiero „propaganda Zachodu” miała zamienić Rosję w wroga. Problemem nie jest ani wojna w Ukrainie, ani otwarte groźby wobec Finlandii, lecz rzekoma „nadwrażliwość” Finów.

„Finlandia jako druga Ukraina lub drugi Bałtyk”

Kolejna figura polega na wciśnięciu Finlandii w gotową kategorię „drugiej Ukrainy” lub „drugiego Bałtyku”. W tym ujęciu współczesna Finlandia zaczyna przypominać Ukrainę z przełomu lat dziewięćdziesiątych i dwutysięcznych, czyli państwo, które stopniowo traci własną podmiotowość i stabilność, ponieważ „wpada w orbitę Zachodu”. W tle pojawia się również motyw „wymierania” państw bałtyckich, czyli depopulacji, masowej emigracji oraz upadku gospodarki. Przekaz jest jednoznaczny. Jeżeli dojdzie do konfliktu, Rosja jedynie „powtórzy scenariusz ukraiński”, ponieważ Finlandia sama miała doprowadzić się do podobnego położenia.

„Małe państwo nie powinno mieć ambicji, musi być tylko mostem”

W tej narracji małe państwa, w tym Finlandia, nie mają legitymacji do formułowania własnych ambicji strategicznych. Ich „naturalnym” losem ma być neutralność oraz rola wygodnego mostu między wielkimi graczami. Mają zarabiać na tranzycie, usługach i handlu z obiema stronami. Jeżeli jednak taki kraj próbuje realizować własne cele, na przykład wchodząc do NATO, natychmiast, zgodnie z tą opowieścią, niszczy własny dobrobyt. Narracja ta ma na celu wdrukowanie małym państwom wyuczonej bezradności oraz zakwestionowanie ich prawa do samodzielnej polityki bezpieczeństwa.

„Samobójstwo gospodarcze po zerwaniu relacji z Rosją”

Następny wątek to opowieść o rzekomym „samobójstwie gospodarczym”. Utrata więzi ekonomicznych z Rosją ma być przyczyną wszystkich problemów, takich jak recesja, spadek ratingu, załamanie przemysłu leśnego, problemy narodowego przewoźnika lotniczego oraz wzrost bezrobocia. Jest to narracja adresowana nie tylko do rosyjskiego odbiorcy, lecz także do innych państw. Odbiorcy mają „zastanowić się dwa razy, zanim nałożą sankcje lub ograniczą współpracę z Moskwą, ponieważ skończą jak Finlandia”. Złożona rzeczywistość gospodarcza zostaje sprowadzona do pojedynczego czynnika, którym ma być „rusofobia”.

„Fińskie elity straszą ludzi dla własnych korzyści”

W tej opowieści fiński rząd oraz elity polityczne przedstawiane są jako cyniczni reżyserzy zbiorowego strachu. Celowo „zastraszają” społeczeństwo wizją rosyjskiej agresji, licząc na wzrost patriotyzmu, konsolidację wokół władz oraz wyższe poparcie dla kosztownych decyzji. Skutkiem, według tej narracji, ma być rzeczywista eskalacja lęku, migracje z regionów przygranicznych oraz erozja zaufania do instytucji. Jest to motyw dobrze znany z rosyjskich narracji dotyczących Ukrainy, Mołdawii, Gruzji oraz Polski. Elity polityczne są w nich „sprzedajne” i „sterowane z zewnątrz”, a zwykli obywatele stają się ich ofiarą.

„Finlandia to poligon NATO, a więc cel”

Najbardziej alarmującym elementem jest narracja przedstawiająca Finlandię jako „równie ważny poligon doświadczalny dla operacji NATO jak kraje bałtyckie”. Finlandia ma być istotnym punktem wyjścia do działań przeciwko Rosji. Jeżeli kraj jest poligonem, logiczną konsekwencją staje się myśl, że jest także potencjalnym celem. To subtelne, lecz wyraźne przejście od kpin do zapowiedzi. Zgodnie z tą opowieścią Finlandii należy „poświęcić nie mniej uwagi niż innym członkom sojuszu”. Innymi słowy, w razie potrzeby można wobec niej zastosować „kontrposunięcia”, a opinia publiczna ma być na to odpowiednio przygotowana.

Techniki psychologiczne: jak ta narracja pracuje na emocjach

Rosyjska propaganda nie operuje wyłącznie na poziomie tez i argumentów. Jej rdzeniem jest oddziaływanie na emocje odbiorców.

Pierwszym, najbardziej jaskrawym chwytem jest dehumanizacja połączona z dyskredytacją. Metafora „szpitala psychiatrycznego” oraz opowieści o „neurozie” i „okaleczaniu pacjentów” nie są przypadkową hiperbolą zdenerwowanego publicysty. Jest to świadome przeniesienie języka klinicznego na grunt polityki międzynarodowej. Zamiast dyskutować z argumentami Finlandii, cały kraj zostaje „zdiagnozowany” jako chory. „Pacjent z oddziału” przestaje być partnerem dialogu i staje się obiektem, wobec którego można mówić o „leczeniu”, „operacjach korygujących” oraz „konieczności zrobienia porządku”. W domyśle mamy do czynienia z chorym państwem na granicy Rosji, które według tej narracji trzeba „naprawić”.

Drugą techniką jest projekcja, czyli klasyczne narzędzie propagandy polegające na przypisywaniu przeciwnikowi własnych intencji i praktyk. W analizowanych tekstach to nie Rosja występuje jako państwo agresywne. Agresji dopuszcza się rzekomo Finlandia, „szukająca śmiertelnego wroga”. To nie Kreml buduje aparat propagandowy. Według tej narracji to fińskie media „indoktrynują” obywateli i zamieniają ich w rusofobów. Dzięki temu rosyjski odbiorca może postrzegać własne państwo jako ofiarę, która „tylko się broni przed NATO”, a jednocześnie akceptować realne działania ofensywne władz Federacji.

Trzecim elementem jest podważanie zdolności drugiej strony do trafnej oceny rzeczywistości. Realny lęk Finów przed wojną, który opiera się na faktach związanych z brutalną agresją Rosji na Ukrainę oraz otwartymi groźbami wobec Helsinek, przedstawiany jest jako przejaw zbiorowej histerii, nadwrażliwości lub „neurozy”. W uproszczeniu przekaz brzmi następująco: to nie otoczenie się zmieniło, to wy nie potraficie go właściwie ocenić. W części europejskiej opinii publicznej może to generować pytania, takie jak: „czy rzeczywiście nie przesadzamy z obawami wobec Rosji?”.

Kolejna warstwa to nostalgia. Dawna Finlandia, czyli kraj neutralny, spokojny i zamożny, z „miniaturową armią na parady” oraz „bezstresowym życiem”, stylizowana jest na utracony ideał. Jest to podręcznikowe wykorzystanie tęsknoty za „dawnymi, lepszymi czasami”. Nostalgia zmiękcza opór i ułatwia przyjęcie tezy, że każda zmiana kursu, w tym decyzja o wejściu do NATO, jest zdradą „naturalnego porządku”, a nie racjonalną odpowiedzią na zagrożenia. „Normalność” w tej propagandowej perspektywie oznacza neutralność wobec Rosji, natomiast integracja z NATO pojawia się jako niebezpieczna anomalia.

Istotnym elementem jest również redukcja złożoności. Złożone procesy, takie jak pandemia, kryzys energetyczny, transformacja przemysłowa oraz zmiany demograficzne, zostają sprowadzone do jednego równania, zgodnie z którym „utrata Rosji jako partnera oznacza bankructwo”. Świat jest skomplikowany, lecz propaganda proponuje prostą odpowiedź. Według tej narracji nie globalne rynki, nie decyzje wewnętrzne ani polityki unijne, lecz wyłącznie „rusofobia” odpowiada za problemy gospodarcze. Pomijany jest fakt, że Finlandia, podobnie jak inne kraje nordyckie, dywersyfikuje gospodarkę, inwestuje w nowe technologie i korzysta z mechanizmów wsparcia w ramach Unii Europejskiej. Liczy się prosty komunikat: zerwanie współpracy z Rosją prowadzi do katastrofy.

Wreszcie humor i sarkazm. Kpiny z „małego, ale charta”, metafora „muchy na rogu wołu” oraz protekcjonalny ton wobec „histerycznych Finów” pełnią funkcję katalizatora. Rosyjski odbiorca może się zdystansować, poczuć się silniejszy i „rozsądniejszy”. Śmiech działa jak wentyl dla frustracji i lęków, a jednocześnie obniża czujność poznawczą. Tezy podane w formie żartu, memu lub ironicznego komentarza łatwiej przenikają do dyskursu codziennego. Satyra i humor stają się w ten sposób jednym z najskuteczniejszych nośników narracji, wchodzą do obiegu towarzyskiego, są powtarzane bez refleksji i zamieniają się w „oczywistości”, których nikt już nie weryfikuje.

Jedna propaganda, różne grupy odbiorców

Rosyjska propaganda dotycząca Finlandii konstruowana jest w taki sposób, aby oddziaływać równolegle na trzy główne grupy odbiorców i w każdej z nich wywoływać odmienny efekt.

W przypadku społeczeństwa rosyjskiego podstawowym celem jest redukcja lęku. Skoro Finlandia przedstawiana jest jako kraj „chory” i „rozpadający się”, rządzony przez „histeryczne” elity oraz sparaliżowane strachem społeczeństwo, „nordycka flanka NATO” przestaje wyglądać groźnie. Przekaz brzmi następująco: po drugiej stronie nie ma poważnego przeciwnika, lecz panikarze. Równocześnie budowane jest poczucie moralnej wyższości, ponieważ Rosja jawi się jako „dojrzały i rozsądny aktor”, natomiast małe państwo na północy zachowuje się jak „dziecko w histerii”. Na takim tle łatwiej uzyskać społeczną akceptację dla ewentualnej eskalacji. Jeżeli Finlandia jest „poligonem NATO”, a jej rząd szkodzi własnym obywatelom, wówczas twardsze działania wobec Helsinek można przedstawić jako „obronę” przed cudzą agresją, a nie jako inicjatywę ofensywną.

Dla odbiorcy fińskiego i szerzej zachodniego przekaz jest odpowiednio zmodyfikowany, lecz opiera się na tych samych schematach. Celem jest przede wszystkim zasianie wątpliwości. Rozdmuchane opowieści o rzekomych kosztach gospodarczych i psychologicznych mają prowokować pytania, takie jak: czy akcesja do NATO była rzeczywiście konieczna? Czy cena w postaci recesji, lęku oraz napięcia na granicy nie jest zbyt wysoka? Równocześnie podważane jest zaufanie do elit. Skoro rząd „straszy społeczeństwo” widmem rosyjskiej agresji i, jak sugeruje rosyjska narracja, świadomie „podkręca histerię”, odbiorca może zacząć zastanawiać się, czy rzeczywiście nie przesadza i nie instrumentalizuje strachu dla własnych celów. Na końcu pojawia się dyskretna groźba, zgodnie z którą „Rosja będzie musiała odpowiedzieć”. Ma to wzmacniać przekonanie, że twardsza linia wobec Kremla jest ryzykowna i potencjalnie nieodpowiedzialna.

Trzecia grupa to odbiorcy w innych małych państwach, od Bałtyku po Europę Środkowo-Wschodnią. W tej grupie Finlandia przedstawiana jest jako negatywny przykład i opowieść „ku przestrodze”. Fałszywy morał brzmi następująco: jeżeli pójdziecie tą samą drogą, czyli wejdziecie do NATO, ograniczycie współpracę z Rosją oraz przyjmiecie „rusofobiczną agendę” Zachodu, skończycie jak Finlandia. Według tej narracji oznacza to recesję, bezrobocie, wyludniające się regiony przygraniczne oraz społeczeństwo, które można określić mianem „szpitala psychiatrycznego”. Narracja ta ma wywołać efekt mrożący. Jej celem jest stworzenie wrażenia, że lepiej pozostać „neutralnym mostem” niż ryzykować konfrontację z Rosją. W praktyce zniechęca to do integracji z NATO, wzmacniania sankcji lub innych działań, które realnie ograniczałyby wpływy Kremla.

Finlandia w szerszym układzie narracyjnym Kremla

W kremlowskim przekazie Finlandia nie jest wyjątkiem, lecz elementem szerszego układu narracyjnego dotyczącego NATO oraz Zachodu. W rosyjskiej propagandzie od lat powracają trzy zasadnicze motywy, które w przypadku Finlandii zostają jedynie dostosowane do lokalnego kontekstu.

Po pierwsze eksponowany jest motyw „NATO jako agresora”. Sojusz przedstawiany jest nie jako struktura obronna, lecz jako ekspansywny blok militarny, który „otacza” Rosję, organizuje „poligony” na terytorium państw członkowskich oraz przygotowuje rzekome działania prewencyjne. W tej logice Finlandia automatycznie staje się jednym z takich poligonów. W rosyjskiej narracji jest wysuniętym przyczółkiem infrastruktury NATO, a nie suwerennym państwem podejmującym autonomiczne decyzje w zakresie bezpieczeństwa.

Po drugie stale obecny jest motyw „rusofobii” oraz „marionetek Stanów Zjednoczonych”. Elity polityczne państw NATO opisywane są jako całkowicie podporządkowane Waszyngtonowi, pozbawione realnej sprawczości oraz realizujące interesy Stanów Zjednoczonych kosztem własnych społeczeństw. Obywatele tych państw ukazywani są jako ofiary zmasowanej indoktrynacji. W odniesieniu do Finlandii skutkuje to obrazem społeczeństwa „zindoktrynowanych pacjentów”, którym media i klasa polityczna narzuciły wizję Rosji jako śmiertelnego wroga, wbrew rzekomo „naturalnym” relacjom sąsiedzkim.

Po trzecie szczególnie silnie wykorzystywany jest wobec Finlandii motyw „zdradzonej neutralności”. Propaganda kremlowska odwołuje się do okresu, w którym Finlandia prowadziła politykę neutralną, i przedstawia ten czas jako epokę rozsądku, stabilności oraz dobrobytu, budowanego również na współpracy z Rosją. Decyzja o akcesji do NATO interpretowana jest jako odejście od „rozsądnego modelu”, czyli niepotrzebne zerwanie z polityką, która miała gwarantować pokój i bezpieczeństwo. Dawna neutralność staje się w tej opowieści utraconym ideałem, natomiast współczesna polityka Helsinek ma być dowodem „błędnej” decyzji.

Analizowany przekaz łączy wszystkie powyższe elementy w spójną konstrukcję. Finlandia zostaje opisana jako poligon NATO, fińskie społeczeństwo jako zindoktrynowana zbiorowość pozbawiona realnej podmiotowości, a okres neutralności jako utracony stan równowagi. W zestawieniu z realnymi groźbami wojskowymi, zapowiedziami rozmieszczenia nowych systemów uzbrojenia w regionie oraz zapowiedziami „odpowiedzi” na dwustronne porozumienia obronne Finlandii ze Stanami Zjednoczonymi, taki przekaz tworzy klasyczny pakiet presji hybrydowej. Łączy presję militarną z działaniami politycznymi i informacyjnymi, które mają podważyć legitymację fińskich decyzji oraz znormalizować perspektywę rosyjskiej „reakcji”.

Konkluzje

Rosyjska propaganda wymierzona w Finlandię ma charakter systemowy i jest głęboko osadzona w szerszym wzorcu narracyjnym Kremla dotyczącym NATO oraz państw postrzeganych jako „strefa wpływów”. Finlandia jest konsekwentnie przedstawiana jako „druga Ukraina” lub „drugi Bałtyk”, czyli kraj, który rzekomo porzucił rozsądną neutralność, uległ „rusofobicznej” histerii oraz stał się poligonem dla operacji Sojuszu Północnoatlantyckiego. Celem tego obrazu nie jest opis rzeczywistości, lecz jej przeformatowanie. Propaganda ma zamienić decyzję o akcesji do NATO, podjętą w reakcji na agresję Rosji, w rzekomy dowód irracjonalności i politycznego błędu.

Profil oddziaływania tej propagandy jest wielowarstwowy. Wobec społeczeństwa rosyjskiego pełni ona funkcję narzędzia łagodzenia lęku przed rozszerzeniem NATO, budowania poczucia moralnej wyższości oraz przygotowywania gruntu pod akceptację potencjalnych, bardziej konfrontacyjnych działań wobec Helsinek. Wobec odbiorców w Finlandii oraz na Zachodzie ma z kolei siać wątpliwości co do słuszności decyzji o akcesji, podważać zaufanie do elit politycznych oraz wzmacniać obawy przed eskalacją. W odniesieniu do innych małych państw regionu propaganda pełni rolę ostrzeżenia i sugeruje, że „jeśli pójdziecie drogą Finlandii, skończycie tak samo”.

Z perspektywy bezpieczeństwa informacyjnego oraz polityki sojuszniczej oznacza to konieczność traktowania Finlandii jako istotnego studium przypadku rosyjskich operacji wpływu na wschodniej i północnej flance NATO. Skuteczna odpowiedź nie może ograniczać się do prostowania pojedynczych fałszywych tez, lecz powinna obejmować demaskowanie całościowej logiki tego przekazu. Należy ujawniać mechanizm odwracania ról agresor–ofiara, patologizowania decyzji suwerennych państw oraz łączenia presji informacyjnej z realnymi groźbami wojskowymi. Tylko wówczas możliwe jest budowanie odporności społecznej, która nie ulegnie ani lękowi, ani pozornie „zdroworozsądkowym” narracjom Kremla.

W tym sensie Finlandia staje się nie tylko przedmiotem rosyjskich operacji informacyjnych, lecz także użytecznym studium dla państw regionu, które muszą przygotować własne systemy odporności na podobne kampanie, zanim staną się ich następnym celem.

Autor: Katarzyna Wojda – dziennik Disinfo Digest