რუსული გავლენის ოპერაციები საქართველოს ინფოსფეროში (ივლისი 2025)
საქართველოს საინფორმაციო სივრცეში 2025 წლის ივლისში აღინიშნა რუსული პროპაგანდისტული საქმიანობის ინტენსიფიკაცია, რომელიც მიმდინარეობს ქართულ და რუსულ ენებზე. მიუხედავად იმისა, რომ ნარატივები ხშირად გაფანტულად ჩანს, ისინი ქმნიან ფსიქოლოგიური ზემოქმედების თანმიმდევრულ სისტემას, რომლის ცენტრალური მიზანია საზოგადოების ნდობის შერყევა დასავლეთის მიმართ, საქართველოში იზოლაციის განცდის გამოწვევა და იმ რწმენის განმტკიცება, რომ მხოლოდ რუსეთი რჩება სანდო პარტნიორად.
გზავნილებში დომინანტი ემოციებია:
- შიში („რუსეთთან ომში საქართველოს ჩათრევის“),
- რისხვა (საქართველოს შიდა საქმეებში „დასავლეთის სავარაუდო ჩარევის“ მიმართ),
- განაწყენებისა და უსამართლობის განცდა (სავიზო საკითხების ან პოლიტიკური ზეწოლის ირგვლივ).
ამავე დროს, პროპაგანდა იყენებს ეროვნული სიამაყისა და იდენტობის ელემენტებს, წარმოაჩენს პრორუსულ კურსს, როგორც ტრადიციებისა და სუვერენიტეტის დაცვას.
ნარატიული ჩარჩოები სამ ძირითად ღერძს ეფუძნება:
- საქართველო, როგორც მარტო და დასავლეთის მიერ ღალატილი სახელმწიფო;
- დასავლეთი, როგორც ცინიკური მოთამაშე, რომელიც ცდილობს რუსეთის წინააღმდეგ ახალი ფრონტის გახსნას;
- რუსეთი, როგორც სტაბილური, ძლიერი და ზნეობრივად სწორი პარტნიორი.
პროპაგანდის ექვსი მთავარი ღერძი
1. პოლონეთი, როგორც მეორე მსოფლიო ომის თანამზრახველი
პრორუსულ მედიაში გავრცელებული ნარატივით, პოლონეთი წარმოდგენილია, როგორც მეორე მსოფლიო ომის დაწყებაზე თანაპასუხისმგებელი, რადგან დაიკავა ზაოლზე, უარი თქვა წითელი არმიის შესვლაზე და სავარაუდოდ თანამშრომლობდა გერმანელებთან. ამ გზავნილის მიზანია რიბენტროპ-მოლოტოვის პაქტის რელატივიზაცია, სსრკ-ს გათეთრება და პასუხისმგებლობის ვარშავაზე გადაბრუნება, პარალელურად საქართველოს ნდობის შესუსტება პოლონეთის, როგორც ევროკავშირსა და ნატოში პარტნიორის მიმართ.
2. უკრაინა, როგორც დასავლეთის მარცხის მაგალითი
დასავლეთთან ინტეგრაციის უკრაინული გზა ნაჩვენებია, როგორც ეკონომიკური, დემოგრაფიული და ტერიტორიული კატასტროფის წყარო. ნარატივებში აქცენტი კეთდება მოკავშირეების მიერ კიევის სავარაუდო მიტოვებაზე, გამარჯვების შანსების დაკარგვასა და დიქტატურისკენ დრიფტზე. განსაკუთრებით დემონიზებულია უკრაინის ხელისუფლება, რომელიც შედარებულია მესამე რაიხთან, საერთაშორისო სოლიდარობის შესარყევად. ეს გზავნილი უნდა ფუნქციონირებდეს როგორც გაფრთხილება საქართველოს საზოგადოებისთვის: დასავლეთის არჩევანი განადგურებამდე მიჰყავს.
3. დასავლეთი, როგორც აგრესორი და მანიპულატორი
განმეორებადი ნარატივი მიუთითებს, რომ ნატოს და ევროკავშირს სურთ კავკასიაში ახალი ფრონტის გახსნის პროვოცირება, საქართველოს გამოყენებით მისი ინტერესების საწინააღმდეგოდ. ბრიუსელი და ვაშინგტონი სავარაუდოდ მხარს უჭერენ ოპოზიციას და ერევიან სახელმწიფოს შიდა საქმეებში, მათ შორის მიხეილ სააკაშვილის საქმეში. ასევე ხაზგასმულია სავიზო ლიბერალიზაციის დაკარგვის საფრთხეები, როგორც „შანტაჟის“ მაგალითი. მიზანია საზოგადოების დაშინება და დასავლეთის, როგორც არასანდო პარტნიორის, იმიჯის გაძლიერება.
4. რუსეთი, როგორც სტაბილიზაციის ძალა
რუსული გზავნილები წარმოაჩენენ მოსკოვის იმიჯს, როგორც აქტორის, რომელიც „ცვლის თამაშის წესებს“ უკრაინის ფრონტზე, აკონტროლებს სამხედრო სიტუაციას და იცავს ტრადიციულ ღირებულებებს. ამ კონტექსტში რუსეთი წარმოდგენილია, როგორც ზნეობრივად სწორი და პროგნოზირებადი ალტერნატივა „გაფუჭებული“ და გაყოფილი დასავლეთის მიმართ.
5. პროსამთავრობო მოქმედებების ლეგიტიმაცია თბილისში
პრორუსული ნარატივები, რომელსაც ქართული ოცნება ავრცელებს, მიზნად ისახავს მთავრობის პოლიტიკის დაცვას დასავლეთის მიმართ. სამოქალაქო პროტესტები ნაჩვენებია, როგორც გარედან ინსპირირებული, ოპოზიციის დაფინანსება – როგორც დამოუკიდებელი შემოწირულობების შედეგი, ხოლო ახალი კანონები, რომლებიც ზღუდავენ უცხოურ გრანტებს – როგორც დაცვა „ექსტრემიზმისგან“. მიზანია კრიტიკის ნეიტრალიზაცია და სოციალურ სფეროზე კონტროლის შენარჩუნება.
6. ოპოზიციისა და სოციალური ლიდერების დისკრედიტაცია
სოციალურ მედიაში ანონიმური ანგარიშები ატარებენ ცილისწამებისა და დეზინფორმაციის კამპანიებს ოპოზიციის ლიდერების მიმართ. გამოყენებულია ყალბი ფოტოები, მანიპულირებული ჩანაწერები და სპონსორირებული შინაარსი, რომლებმაც უნდა შეარყიონ ხელისუფლების მოწინააღმდეგეების ავტორიტეტი და შექმნან ოპოზიციის იმიჯი, როგორც უცხო ძალების იარაღი.
ყველაზე მნიშვნელოვანი მოვლენები
- ელჩებზე და დიპლომატებზე თავდასხმა – ქართული ოცნება სთავაზობდა მთავრობისადმი კრიტიკულად განწყობილი ელჩების, მათ შორის დიდი ბრიტანეთის ელჩის გარეტ უორდის და ევროკავშირის ელჩის პაველ ჰერჩინსკის გაძევებას.
- ახალი წესები არასამთავრობო ორგანიზაციების დაფინანსების წინააღმდეგ – პრემიერ მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ გამოაცხადა დიდი ბრიტანეთის საელჩოს მიერ გრანტების გაცემის აკრძალვა, რაც ახსნა „ექსტრემისტების“ ბლოკირების საჭიროებით.
- ანტიდასავლური საპრომოქმედო რიტორიკა – მმართველი პარტიის წარმომადგენლები იმეორებდნენ ანტი-ლგბტქ+ ნარატივებს, აკავშირებდნენ ევროკავშირში წევრობას ტრადიციული ღირებულებების სავარაუდო დაცემასთან.
- გამოძიება iFact – გამოვლინდა რუსი მოქალაქეების საქმიანობა, რომლებიც თანამშრომლობენ „პრავფონდთან“ და ეწევიან, სხვა საკითხებთან ერთად, დისიდენტების იდენტიფიკაციას და სანქციების გვერდის ავლას.
- ოპოზიციის დისკრედიტაცია ინტერნეტში – გააქტიურდა ცილისწამების კამპანიები ოპოზიციის ლიდერების მიმართ, ყალბი ვიზუალური მასალებისა და სპონსორირებული შინაარსის გამოყენებით.
ანალიტიკურიკომენტარი
რუსული დეზინფორმაციული ოპერაცია საქართველოში 2025 წლის ივლისში ხასიათდებოდა ადგილობრივ პოლიტიკურ დაძაბულობებთან ადაპტაციის მაღალი ხარისხით. მთავარი მიზანი რჩება საქართველოს დისტანცირება დასავლეთისგან და მისი დამკვიდრება მოსკოვის გავლენის ზონაში, შიშის, რისხვისა და ღალატის განცდის გამოწვევით. ეს მექანიზმები გაძლიერებულია თბილისში არსებული პროსამთავრობო ნარატივებით, რომლებიც პრაქტიკაში იმეორებენ რუსულ კომუნიკაციურ სქემებს. ცენტრალური ინსტრუმენტი რჩება ანტაგონიზაცია: დასავლეთი წარმოდგენილია, როგორც საფრთხე, რუსეთი – როგორც სტაბილურობის გარანტი.
პროექტი MUGA – საქართველო: პუბლიკაცია შექმნილია საქართველოს საინფორმაციო გარემოს მიმდინარე მონიტორინგის საფუძველზე, რომელიც ხორციელდება პროექტ MUGA-ს – მოდული II („ციფრული გამოძიებები და გავლენის ოპერაციების ანალიზი მოლდოვას, უკრაინის, საქართველოს და სომხეთის საზოგადოებების საინფორმაციო გარემოს უსაფრთხოებისთვის“) – ფარგლებში.
პროექტს ახორციელებენ ფონდი INFO OPS Polska და DFRLab (Atlantic Council).
საქმიანობები ფინანსდება სახელმწიფოს ბიუჯეტიდან პოლონეთის რესპუბლიკის საგარეო საქმეთა მინისტრის კონკურსის „საჯარო დიპლომატია 2024-2025 – ევროპული განზომილება და დეზინფორმაციის წინააღმდეგ ბრძოლა“ ფარგლებში. პუბლიკაცია გამოხატავს მხოლოდ ავტორების შეხედულებებს და არ შეიძლება გაიგივებული იყოს პოლონეთის რესპუბლიკის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ოფიციალურ პოზიციასთან.
