15

Najnowsza aktywność


English


Menu

3

Najnowsza aktywność

დემოტივაცია, მანიპულაცია, დესტაბილიზაცია – საქართველო რუსეთის ნარატიულ ომში

რუსეთის გავლენის ოპერაციები საქართველოს საინფორმაციო სივრცეში (2025 წლის აგვისტო)2025 წლის აგვისტოში საქართველოს საინფორმაციო სივრცე ორ ძირითად პროპაგანდისტულ მიმართულებას შორის იყო გაყოფილი: შიდა პოლიტიკურს, რომელიც კონცენტრირდებოდა ოპოზიციისა და საზოგადოებრივი ორგანიზაციების დისკრედიტაციაზე, და გარე მიმართულებას – რომელიც მიმართული იყო დასავლეთისა და მისი რეგიონში ყოფნის წინააღმდეგ. ორივე ეს მიმართულება წარმოადგენდა რუსეთის კომუნიკაციური სტრატეგიის თანმიმდევრულ მთლიანობას, რომლის მიზანი იყო ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში ნდობის შერყევა, რუსეთის დომინაციის გარდაუვალობის განცდის გამყარება და რუსული გავლენის ნორმალიზაცია საქართველოში. გზავნილების ემოციური ბირთვი ეფუძნებოდა სამ ძირითად მექანიზმს: დაშინებას (ომისა და ნეიტრალიტეტის დაკარგვის პერსპექტივა), დადანაშაულებას (დასავლეთის წარმოდგენა როგორც ქაოსის ინსპირატორის) და გამართლებას (პროსამთავრობო ქმედებების დაცვა როგორც „სუვერენიტეტის დაცვის“ ფორმა). მიმღების პერსპექტივიდან რუსული ნარატივი მიზნად ისახავდა, ერთის მხრივ, საზოგადოების დემოტივაციას რუსეთის წინააღმდეგ წინააღმდეგობის გასაწევად და, მეორეს მხრივ, დასავლეთთან თანამშრომლობის წარმოჩენას როგორც დესტაბილიზაციის წყაროს. პროპაგანდის ძირითადი მიმართულებები 1. ოპოზიციისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების დემონიზაცია საქართველოს მედიასივრცე, განსაკუთრებით ხელისუფლების მიერ კონტროლირებული არხები და პორტალები, აძლიერებდა თავდასხმებს ოპოზიციის წარმომადგენლებსა და საზოგადოებრივ ორგანიზაციებზე. ამისათვის გამოიყენებოდა სოციალური მედიის სპონსორირებული შინაარსები და პროსამთავრობო არხების ეთერები, მათ შორის POSTV, რომელმაც დაიწყო ახალი პროგრამის გამოშვება, რომელიც თითქოსდა „ღრმა სახელმწიფოს“ ამხელს. თავდასხმების სამიზნეებად გახდნენ ალეკო ელიშაშვილი, ირაკლი კუპრაძე, პაატა ბურჭულაძე და ლევან ხაბეიშვილი. პარალელურად, პრორუსულ მედიაში განიმტკიცა ნარატივი არასამთავრობო ორგანიზაციებზე როგორც შიდა უსაფრთხოებისთვის საფრთხეზე, რომლებიც თითქოსდა აფინანსებდნენ პროტესტებს და ხელს უწყობდნენ დესტაბილიზაციას. ამ გზავნილს მიზნად ჰქონდა სამოქალაქო საზოგადოების დელეგიტიმაცია და ნიადაგის მომზადება საგარეო დაფინანსების შეზღუდვისთვის. 2. ანტიდასავლური ინტერპრეტაციული ჩარჩოები რუსული ოპერაციების მეორე ბურჯი ემყარებოდა დასავლეთის სანდოობის სისტემურ შერყევას. ყველაზე ხშირად ჩნდებოდა შემდეგი მოტივები: • „მეორე ფრონტი რუსეთის წინააღმდეგ“ – დასავლეთი, განსაკუთრებით აშშ და დიდი ბრიტანეთი, თითქოს ამზადებდა საქართველოს ომის ახალი ფრონტის გასახსნელად. ეს ნარატივი აძლიერებდა შიშს ნეიტრალიტეტის დაკარგვის მიმართ. • „დასავლეთის არაეფექტიანობა“ – ხაზგასმული იყო ნატოს ტექნოლოგიური და სტრატეგიული მარცხები, რაც ქმნიდა შთაბეჭდილებას, რომ უკრაინის სამხედრო დახმარება უშედეგოა. • „შინაურ საქმეებში ჩარევა“ – განსაკუთრებით ესხმოდნენ თავს USAID-სა და დიდი ბრიტანეთის საელჩოს, ბრალდებით, რომ ისინი „ექსტრემისტებს“ აფინანსებენ. • „დასავლეთი აზავებს სამხრეთ კავკასიას“ – საქართველოში, სომხეთსა და აზერბაიჯანში მიმდინარე პროტესტები წარმოჩინდა როგორც ამერიკული ქაოსის გეგმის ნაწილი. • „რუსეთი როგორც დეზინფორმაციის მსხვერპლი“ – ითქვა, რომ ლონდონი და ვაშინგტონი აფინანსებენ ანტირუსულ მედიაკამპანიებს, რათა ყურადღება გადაეტანათ „ნამდვილი“ დასავლური მანიპულაციებიდან. 3. ისტორიული რევიზიონიზმი 2008 წლის ომის წლისთავზე პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ კიდევ ერთხელ გაიმეორა თეზა, თითქოს კონფლიქტი მიხეილ სააკაშვილმა გამოიწვია აშშ-ის დავალებით. რუსეთი იქნა წარმოჩენილი როგორც „მშვიდობის ძალა“, რომელიც მხოლოდ „აგრესიას პასუხობდა“. ასეთი ისტორიული ნარატივები გრძელვადიან მიზანს ემსახურებს – რუსეთის აგრესიის რელატივიზაციას და პასუხისმგებლობის გადატანას დასავლეთზე. 4. დისკრედიტაციის ოპერაციები და ფაბრიკაციები აგვისტოში დაფიქსირდა ხელოვნური ინტელექტის საშუალებით გენერირებული შინაარსების, მემების და მანიპულირებული ვიდეომასალების გაზრდილი გამოყენება. მათი მიზანი იყო ოპოზიციის ლიდერების გაშარჟება და დისკრედიტაცია. დასავლელ პოლიტიკოსებს მიკუთვნებული ყალბი ციტატები – მაგალითად, კონგრესმენ ჯო უილსონის მიერ პუტინის ქების შესახებ – აძლიერებდა შთაბეჭდილებას, რომ დასავლეთი თითქოს მხარს უჭერდა რუსეთის მოქმედებებს. 5. მორალური და ზნეობრივი თემა გამოყენებული იყო სკანდალური შინაარსის მასალებიც, მაგალითად, მოლდოვის პრეზიდენტ მაია სანდუზე გავრცელებული ყალბი ცნობები, რომელთა მიზანიც იყო ემოციების გამოწვევა და პროდასავლური ლიდერების დისკრედიტაცია. მსგავსი ნარატივები მიმართული იყო კონსერვატიულ ღირებულებებზე დაყრდნობით დასავლეთის წარმოსაჩენად, როგორც მორალურად დაცემული და უცხო კულტურის მატარებელი სივრცე. კიბერუსაფრთხოების ასპექტი აგვისტოს მონიტორინგის ახალი ელემენტი იყო რუსული ჰაკერული ჯგუფის APT „Curly COMrades“ საქმიანობის დადასტურება, რომელიც პასუხისმგებელია საქართველოსა და მოლდოვის სახელმწიფო ინსტიტუტებსა და სასამართლოებზე განხორციელებულ შეჭრებზე. გამოყენებული ტექნიკები – გრძელვადიანი წვდომის შენარჩუნება, მეთოდების დუბლირება, მონაცემთა თანმიმდევრული მოპოვება – მიუთითებს ოპერაციულ სიმწიფეზე და რუსეთის გეოპოლიტიკურ სტრატეგიასთან კავშირზე. აღნიშნული ჯგუფი წარმოადგენს მნიშვნელოვან საფრთხეს რეგიონული საინფორმაციო და ინსტიტუციური უსაფრთხოებისთვის. ანალიტიკური კომენტარი რუსეთის მოქმედებები საქართველოს საინფორმაციო სივრცეში 2025 წლის აგვისტოში გამოირჩეოდა პროპაგანდისტული გზავნილების უფრო მაღალი ინტეგრაციით – ანტიდასავლური ნარატივები, შიდა დეზინფორმაცია და კიბეროპერაციები ერთმანეთს აძლიერებდა. ძირითადი მიზანი რჩება საზოგადოების პოლარიზაცია და საქართველოს პოლიტიკური კურსის შენარჩუნება რუსეთისკენ, პარალელურად დემოკრატიულ ინსტიტუტებში ნდობის შესარყევად. რუსული კომუნიკაციები აღარ შემოიფარგლება მხოლოდ ცნობილი შაბლონების გამეორებით – ისინი სულ უფრო მეტად ლოკალურად ადაპტირდება, ადგილობრივ სოციალურ კონფლიქტებსა და ემოციებში ინტეგრირდება, რაც მათ უფრო დამაჯერებელს ხდის. შედეგად, რუსული პროპაგანდა ნაკლებად აღიქმება როგორც გარე ჩარევა და უფრო ხშირად ფუნქციონირებს როგორც „შიდა გონიერების ხმა“. პროექტი MUGA – საქართველო პუბლიკაცია მომზადებულია საქართველოს საინფორმაციო გარემოს მიმდინარე მონიტორინგის საფუძველზე, რომელიც ხორციელდება პროექტის MUGA – მოდული II („ციფრული გამოძიებები და გავლენის ოპერაციების ანალიზი მოლდოვის, უკრაინის, საქართველოსა და სომხეთის საზოგადოებების საინფორმაციო გარემოს უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად“) ფარგლებში. პროექტი ხორციელდება ფონდის INFO OPS Polska და DFRLab (Atlantic Council) მიერ. მოქმედებები ფინანსდება პოლონეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პროგრამის ფარგლებში – „საჯარო დიპლომატია 2024–2025: ევროპული განზომილება და დეზინფორმაციის წინააღმდეგ ბრძოლა“. პუბლიკაცია გამოხატავს მხოლოდ ავტორთა მოსაზრებებს და არ შეიძლება იდენტიფიცირდეს როგორც პოლონეთის რესპუბლიკის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ოფიციალური პოზიცია.

რუსეთის გავლენის ოპერაციები საქართველოს საინფორმაციო სივრცეში (2025 წლის აგვისტო)

2025 წლის აგვისტოში საქართველოს საინფორმაციო სივრცე ორ ძირითად პროპაგანდისტულ მიმართულებას შორის იყო გაყოფილი: შიდა პოლიტიკურს, რომელიც კონცენტრირდებოდა ოპოზიციისა და საზოგადოებრივი ორგანიზაციების დისკრედიტაციაზე, და გარე მიმართულებას – რომელიც მიმართული იყო დასავლეთისა და მისი რეგიონში ყოფნის წინააღმდეგ. ორივე ეს მიმართულება წარმოადგენდა რუსეთის კომუნიკაციური სტრატეგიის თანმიმდევრულ მთლიანობას, რომლის მიზანი იყო ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში ნდობის შერყევა, რუსეთის დომინაციის გარდაუვალობის განცდის გამყარება და რუსული გავლენის ნორმალიზაცია საქართველოში.
გზავნილების ემოციური ბირთვი ეფუძნებოდა სამ ძირითად მექანიზმს: დაშინებას (ომისა და ნეიტრალიტეტის დაკარგვის პერსპექტივა), დადანაშაულებას (დასავლეთის წარმოდგენა როგორც ქაოსის ინსპირატორის) და გამართლებას (პროსამთავრობო ქმედებების დაცვა როგორც „სუვერენიტეტის დაცვის“ ფორმა). მიმღების პერსპექტივიდან რუსული ნარატივი მიზნად ისახავდა, ერთის მხრივ, საზოგადოების დემოტივაციას რუსეთის წინააღმდეგ წინააღმდეგობის გასაწევად და, მეორეს მხრივ, დასავლეთთან თანამშრომლობის წარმოჩენას როგორც დესტაბილიზაციის წყაროს.

პროპაგანდის ძირითადი მიმართულებები

1. ოპოზიციისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების დემონიზაცია

საქართველოს მედიასივრცე, განსაკუთრებით ხელისუფლების მიერ კონტროლირებული არხები და პორტალები, აძლიერებდა თავდასხმებს ოპოზიციის წარმომადგენლებსა და საზოგადოებრივ ორგანიზაციებზე. ამისათვის გამოიყენებოდა სოციალური მედიის სპონსორირებული შინაარსები და პროსამთავრობო არხების ეთერები, მათ შორის POSTV, რომელმაც დაიწყო ახალი პროგრამის გამოშვება, რომელიც თითქოსდა „ღრმა სახელმწიფოს“ ამხელს. თავდასხმების სამიზნეებად გახდნენ ალეკო ელიშაშვილი, ირაკლი კუპრაძე, პაატა ბურჭულაძე და ლევან ხაბეიშვილი.
პარალელურად, პრორუსულ მედიაში განიმტკიცა ნარატივი არასამთავრობო ორგანიზაციებზე როგორც შიდა უსაფრთხოებისთვის საფრთხეზე, რომლებიც თითქოსდა აფინანსებდნენ პროტესტებს და ხელს უწყობდნენ დესტაბილიზაციას. ამ გზავნილს მიზნად ჰქონდა სამოქალაქო საზოგადოების დელეგიტიმაცია და ნიადაგის მომზადება საგარეო დაფინანსების შეზღუდვისთვის.

2. ანტიდასავლური ინტერპრეტაციული ჩარჩოები

რუსული ოპერაციების მეორე ბურჯი ემყარებოდა დასავლეთის სანდოობის სისტემურ შერყევას. ყველაზე ხშირად ჩნდებოდა შემდეგი მოტივები:
• „მეორე ფრონტი რუსეთის წინააღმდეგ“ – დასავლეთი, განსაკუთრებით აშშ და დიდი ბრიტანეთი, თითქოს ამზადებდა საქართველოს ომის ახალი ფრონტის გასახსნელად. ეს ნარატივი აძლიერებდა შიშს ნეიტრალიტეტის დაკარგვის მიმართ.
• „დასავლეთის არაეფექტიანობა“ – ხაზგასმული იყო ნატოს ტექნოლოგიური და სტრატეგიული მარცხები, რაც ქმნიდა შთაბეჭდილებას, რომ უკრაინის სამხედრო დახმარება უშედეგოა.
• „შინაურ საქმეებში ჩარევა“ – განსაკუთრებით ესხმოდნენ თავს USAID-სა და დიდი ბრიტანეთის საელჩოს, ბრალდებით, რომ ისინი „ექსტრემისტებს“ აფინანსებენ.
• „დასავლეთი აზავებს სამხრეთ კავკასიას“ – საქართველოში, სომხეთსა და აზერბაიჯანში მიმდინარე პროტესტები წარმოჩინდა როგორც ამერიკული ქაოსის გეგმის ნაწილი.
• „რუსეთი როგორც დეზინფორმაციის მსხვერპლი“ – ითქვა, რომ ლონდონი და ვაშინგტონი აფინანსებენ ანტირუსულ მედიაკამპანიებს, რათა ყურადღება გადაეტანათ „ნამდვილი“ დასავლური მანიპულაციებიდან.

3. ისტორიული რევიზიონიზმი

2008 წლის ომის წლისთავზე პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ კიდევ ერთხელ გაიმეორა თეზა, თითქოს კონფლიქტი მიხეილ სააკაშვილმა გამოიწვია აშშ-ის დავალებით. რუსეთი იქნა წარმოჩენილი როგორც „მშვიდობის ძალა“, რომელიც მხოლოდ „აგრესიას პასუხობდა“. ასეთი ისტორიული ნარატივები გრძელვადიან მიზანს ემსახურებს – რუსეთის აგრესიის რელატივიზაციას და პასუხისმგებლობის გადატანას დასავლეთზე.

4. დისკრედიტაციის ოპერაციები და ფაბრიკაციები

აგვისტოში დაფიქსირდა ხელოვნური ინტელექტის საშუალებით გენერირებული შინაარსების, მემების და მანიპულირებული ვიდეომასალების გაზრდილი გამოყენება. მათი მიზანი იყო ოპოზიციის ლიდერების გაშარჟება და დისკრედიტაცია. დასავლელ პოლიტიკოსებს მიკუთვნებული ყალბი ციტატები – მაგალითად, კონგრესმენ ჯო უილსონის მიერ პუტინის ქების შესახებ – აძლიერებდა შთაბეჭდილებას, რომ დასავლეთი თითქოს მხარს უჭერდა რუსეთის მოქმედებებს.

5. მორალური და ზნეობრივი თემა

გამოყენებული იყო სკანდალური შინაარსის მასალებიც, მაგალითად, მოლდოვის პრეზიდენტ მაია სანდუზე გავრცელებული ყალბი ცნობები, რომელთა მიზანიც იყო ემოციების გამოწვევა და პროდასავლური ლიდერების დისკრედიტაცია. მსგავსი ნარატივები მიმართული იყო კონსერვატიულ ღირებულებებზე დაყრდნობით დასავლეთის წარმოსაჩენად, როგორც მორალურად დაცემული და უცხო კულტურის მატარებელი სივრცე.

კიბერუსაფრთხოების ასპექტი

აგვისტოს მონიტორინგის ახალი ელემენტი იყო რუსული ჰაკერული ჯგუფის APT „Curly COMrades“ საქმიანობის დადასტურება, რომელიც პასუხისმგებელია საქართველოსა და მოლდოვის სახელმწიფო ინსტიტუტებსა და სასამართლოებზე განხორციელებულ შეჭრებზე. გამოყენებული ტექნიკები – გრძელვადიანი წვდომის შენარჩუნება, მეთოდების დუბლირება, მონაცემთა თანმიმდევრული მოპოვება – მიუთითებს ოპერაციულ სიმწიფეზე და რუსეთის გეოპოლიტიკურ სტრატეგიასთან კავშირზე. აღნიშნული ჯგუფი წარმოადგენს მნიშვნელოვან საფრთხეს რეგიონული საინფორმაციო და ინსტიტუციური უსაფრთხოებისთვის.

ანალიტიკური კომენტარი

რუსეთის მოქმედებები საქართველოს საინფორმაციო სივრცეში 2025 წლის აგვისტოში გამოირჩეოდა პროპაგანდისტული გზავნილების უფრო მაღალი ინტეგრაციით – ანტიდასავლური ნარატივები, შიდა დეზინფორმაცია და კიბეროპერაციები ერთმანეთს აძლიერებდა. ძირითადი მიზანი რჩება საზოგადოების პოლარიზაცია და საქართველოს პოლიტიკური კურსის შენარჩუნება რუსეთისკენ, პარალელურად დემოკრატიულ ინსტიტუტებში ნდობის შესარყევად.
რუსული კომუნიკაციები აღარ შემოიფარგლება მხოლოდ ცნობილი შაბლონების გამეორებით – ისინი სულ უფრო მეტად ლოკალურად ადაპტირდება, ადგილობრივ სოციალურ კონფლიქტებსა და ემოციებში ინტეგრირდება, რაც მათ უფრო დამაჯერებელს ხდის. შედეგად, რუსული პროპაგანდა ნაკლებად აღიქმება როგორც გარე ჩარევა და უფრო ხშირად ფუნქციონირებს როგორც „შიდა გონიერების ხმა“.

პროექტი MUGA – საქართველო
პუბლიკაცია მომზადებულია საქართველოს საინფორმაციო გარემოს მიმდინარე მონიტორინგის საფუძველზე, რომელიც ხორციელდება პროექტის MUGA – მოდული II („ციფრული გამოძიებები და გავლენის ოპერაციების ანალიზი მოლდოვის, უკრაინის, საქართველოსა და სომხეთის საზოგადოებების საინფორმაციო გარემოს უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად“) ფარგლებში.
პროექტი ხორციელდება ფონდის INFO OPS Polska და DFRLab (Atlantic Council) მიერ.


მოქმედებები ფინანსდება პოლონეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პროგრამის ფარგლებში – „საჯარო დიპლომატია 2024–2025: ევროპული განზომილება და დეზინფორმაციის წინააღმდეგ ბრძოლა“. პუბლიკაცია გამოხატავს მხოლოდ ავტორთა მოსაზრებებს და არ შეიძლება იდენტიფიცირდეს როგორც პოლონეთის რესპუბლიკის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ოფიციალური პოზიცია.