W sierpniu 2025 roku rosyjskie i sprzymierzone z nimi kanały informacyjne zintensyfikowały działania wymierzone w legitymizację władz Armenii, zaufanie do instytucji państwowych oraz kierunek prozachodniej reorientacji kraju. Główne emocje podsycane w przestrzeni medialnej to strach przed utratą suwerenności, gniew wobec „zdrajców” oraz bezsilność wobec Zachodu postrzeganego jako cyniczny i obłudny. Celem operacyjnym Kremla pozostaje zatrzymanie procesu dywersyfikacji politycznej i bezpieczeństwa Armenii oraz wymuszenie ponownej zależności od Moskwy. Wspólnym mianownikiem przekazów jest narracja, że jedyną realną gwarancją bezpieczeństwa Armenii pozostaje Rosja, podczas gdy kurs prozachodni grozi destabilizacją i stratami terytorialnymi.
Analiza syntetyczna
Rosyjski ekosystem propagandowy w Armenii wykazuje coraz większą spójność operacyjną, łącząc komponent dezinformacyjny z presją psychologiczną i personalnymi atakami. W sierpniu pojawiły się równolegle narracje dyskredytujące premiera Nikola Paszyniana i jego otoczenie, fałszywe materiały mające osłabić relacje z Zachodem oraz przekazy o rzekomej utracie terytoriów w wyniku działań rządu. Przekaz opiera się na zestawieniu dwóch rzekomo wykluczających się modeli bezpieczeństwa: „lojalności wobec Rosji” gwarantującej przetrwanie oraz „zachodniego eksperymentu”, prowadzącego do chaosu i upadku.
Wiodące linie narracyjne
1. Delegitymizacja władz i ataki personalne
Operacja „Storm-1516” wymierzona w przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego Alena Simoniana była jednym z najbardziej skoordynowanych uderzeń informacyjnych ostatnich miesięcy. Tekst zatytułowany „Armenian Jeffrey Epstein…”, opublikowany przez powiązaną z Prigożynem Foundation to Battle Injustice, został rozpowszechniony przez Veterans Today, VT Foreign Policy i azerski portal Haqqin.az. Jednocześnie przeciwko Annie Hakobyan, żonie premiera, wytoczono kampanię oskarżeń o defraudację 3,4 mln USD, opartą na fałszywej stronie EUleaks.eu zarejestrowanej tuż przed publikacją. Narracje amplifikowały rosyjskie i azerskie media oraz konta w serwisach X, Facebook i Instagram.
2. Zachód jako fałszywy sojusznik
Narracje antyzachodnie ukazywały Unię Europejską i Stany Zjednoczone jako partnerów obojętnych wobec „prześladowań” Kościoła i opozycji. Porozumienia o współpracy przedstawiano jako pozorne i obciążone sankcjami, prowadzące do izolacji Armenii. Po decyzji o strategicznym partnerstwie z Wielką Brytanią prorosyjskie kanały ogłosiły to „odwrótem od Rosji”, zapowiadając „nieuchronną reakcję Moskwy”.
3. TRIPP i „korytarz Trumpa” – nowy wymiar presji terytorialnej
Podpisanie w Waszyngtonie wspólnej deklaracji Paszynian–Alijew–Trump wywołało eksplozję przekazów o „zdradzie interesów narodowych” i „utracie suwerenności”. Wątek TRIPP został wykorzystany do łączenia elementów antyamerykańskich, antybrytyjskich i antyzachodnich. Równocześnie wzmocniono narrację o rzekomej „konieczności” utworzenia korytarza przez Sjuniki i o „Zachodnim Azerbejdżanie”, co miało podważać zaufanie do rządu i poczucie bezpieczeństwa społecznego.
4. Armenia jako państwo słabe i pogrążone w kryzysie
Prorosyjskie kanały podkreślały chaos wewnętrzny, afery i rzekome przypadki „szpiegostwa”, aby utrwalić obraz państwa niezdolnego do samodzielnego działania. Przekazy te służą obniżeniu morale, zniechęceniu do reform i wykreowaniu przekonania o nieuchronności powrotu do rosyjskiej strefy wpływów.
5. Promowanie prorosyjnej alternatywy politycznej
W przestrzeni medialnej konsekwentnie wzmacniano wizerunek Samvela Karapetiana jako „zbawcy narodu” i konsolidatora opozycji przed wyborami 2026 roku. Porównywano go do gruzińskiego oligarchy Bidziny Iwaniszwilego, sugerując, że tylko „silny przywódca o prorosyjskim zapleczu” może przywrócić Armenii stabilność. Wykorzystywano przy tym narrację o „terrorze władz” i „zdradzie narodowej” Paszyniana.
Techniki i narzędzia wpływu
Sierpień 2025 roku przyniósł dalsze udoskonalenie metod wpływu.
Najczęściej stosowane techniki to:
- fabrykacja i klonowanie źródeł, m.in. podszywanie się pod instytucje UE (fałszywe EUleaks.eu), publikacja sfabrykowanych dokumentów i rzekomych oświadczeń Komisji Europejskiej,
- transnarodowa amplifikacja – współdziałanie kanałów w Rosji, Azerbejdżanie i Armenii w celu wielokrotnego powielania treści,
- reklamy i strony-wydmuszki w mediach społecznościowych (m.in. „Honest View”, „New Armenia”), prowadzące płatną dystrybucję treści antyzachodnich,
- narracje religijno-tożsamościowe, odwołujące się do „ataków na Apostolski Kościół Ormiański” i przedstawiające Kościół jako ostatni bastion ormiańskości,
- narracje strachu dotyczące bezpieczeństwa i energii, m.in. kwestionowanie modernizacji elektrowni Metsamor i podważanie wiarygodności zachodnich partnerów technologicznych.
Komentarz analityczny
Sierpień 2025 roku potwierdził utrzymującą się tendencję do łączenia przez Kreml presji dezinformacyjnej, psychologicznej i tożsamościowej wobec Armenii. Rosyjskie operacje informacyjne coraz częściej wykorzystują fałszywe źródła o pozorach zachodnich (np. podszywanie się pod instytucje UE) oraz platformy z Azerbejdżanu, pełniące funkcję wzmacniaczy przekazu. Szczególne znaczenie uzyskał wątek TRIPP („Trump Route for International Peace and Prosperity”) który stał się instrumentem legitymizowania tezy o utracie suwerenności Armenii na rzecz Zachodu.
Równolegle rozwijane są wątki religijne i tożsamościowe, służące utrzymaniu wysokiego poziomu emocjonalnego napięcia. W efekcie rosyjska propaganda skutecznie destabilizuje przestrzeń informacyjną Armenii, utrudniając budowę odporności społecznej i osłabiając zaufanie do struktur państwa.
Projekt MUGA – Armenia: Publikacja powstała na podstawie bieżącego monitoringu środowiska informacyjnego Armenii, realizowanego w ramach projektu MUGA – moduł II („Śledztwa cyfrowe i analiza operacji wpływu na rzecz bezpieczeństwa środowiska informacyjnego społeczeństw Mołdawii, Ukrainy, Gruzji i Armenii”). Projekt jest realizowany przez Fundację INFO OPS Polska oraz DFRLab (Atlantic Council).
Działania finansowane są z budżetu państwa w ramach konkursu Ministra Spraw Zagranicznych RP „Dyplomacja publiczna 2024–2025 – wymiar europejski i przeciwdziałanie dezinformacji”. Publikacja wyraża wyłącznie poglądy autorów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej.
