DesinfoBulletin - Disinfo Digest

Zmęczenie, defetyzm, zależność – Armenia w rosyjskiej wojnie narracyjnej

•

2025-10-30

•

Rosyjskie operacje wpływu w infosferze Armenii (wrzesień 2025) We wrześniu 2025 roku przestrzeń informacyjna Armenii pozostawała celem zintegrowanych operacji psychologicznych prowadzonych przez …

publicystyka

Ukraińscy wykonawcy, rosyjski scenariusz. Sabotaż jako narzędzie wojny informacyjnej

•

2025-10-27

•

publikacje

W drugiej połowie października 2025 roku w regionie Europy Środkowo-Wschodniej doszło do serii incydentów, które, choć różniły się skalą i charakterem, tworzą …

komentarz analityczny

Fałsz, religia, wojna – Mołdawia w rosyjskiej ofensywie informacyjnej

•

2025-10-20

•

publikacje

Sierpień 2025 roku był w mołdawskiej przestrzeni informacyjnej okresem wzmożonej aktywności rosyjskiej propagandy, zogniskowanej wokół zbliżających się wyborów parlamentarnych. Kampanie dezinformacyjne Kremla …

publicystyka

Rosyjskie operacje wpływu w infosferze Ukrainy (sierpień 2025) W sierpniu 2025 roku przestrzeń informacyjna Ukrainy pozostawała celem intensywnych działań propagandowych Federacji Rosyjskiej. Kreml kontynuował kampanię psychologiczną opartą na emocjach strachu, rozpaczy, osamotnienia i nieufności, której celem była erozja odporności społecznej, osłabienie zaufania do instytucji państwowych oraz utrwalenie przekonania o nieuchronności porażki Ukrainy. Rosyjskie przekazy koncentrowały się na podsycaniu napięć wewnętrznych, demonstrowaniu dominacji militarno-technologicznej Rosji oraz przedstawianiu Ukrainy jako państwa izolowanego i pozbawionego wsparcia międzynarodowego. Wiodącym wątkiem narracyjnym była normalizacja rosyjskiej agresji jako procesu nieodwracalnego, w którym Moskwa występuje jako „strona pokojowa”, a Kijów jako odpowiedzialny za eskalację. Cztery emocje rosyjskiej wojny informacyjnej Strach – wzmacniany obrazami brutalnych mobilizacji, przymusowych „łapanek” i masowych strat. Propaganda wykorzystywała przekazy o terrorze mobilizacyjnym i śmierci na froncie, tworząc wrażenie, że państwo poświęca obywateli bez sensu i celu. Rozpacz i beznadzieja – budowane narracjami o katastrofalnych stratach, zniszczonej gospodarce i rzekomej niemożności odbudowy kraju. Powtarzano, że Ukraina utraciła przyszłość i powinna dążyć do kapitulacji, by uniknąć dalszego cierpienia. Poczucie izolacji – eksponowano wypowiedzi polityków z Zachodu (Trump, Salvini), sugerując zmęczenie wojną i brak chęci dalszego wspierania Ukrainy. Równocześnie podkreślano konflikty z sąsiadami: deportacje uchodźców z Polski, sprzeciw Węgier wobec akcesji do UE czy restrykcje wobec Ukraińców na Łotwie. Nieufność wewnętrzna – Kreml rozbudowywał narrację o „nieprawomocnym Zełenskim”, korupcji elit i zależności od USA. Pojawiające się treści miały rozbić jedność narodową i wytworzyć przekonanie, że władze działają wyłącznie w interesie obcych mocarstw. Wiodące osie propagandy 1. Dyskredytacja władz i podważanie legitymacji państwa Rosyjskie kanały systematycznie przedstawiały prezydenta Zełenskiego jako nielegalnego przywódcę, którego władza opiera się na manipulacji i przemocy. Narracje o korupcji i chaosie w administracji utrwalały obraz Ukrainy jako „państwa upadłego” (країна-404). Boty z sieci UA_REVIVAL w serwisie TikTok (629 kont) rozpowszechniały treści o rzekomych aferach finansowych, nepotyzmie i zbliżającym się buncie społecznym. 2. Zmęczenie wojną i dehumanizacja żołnierzy W przekazach dominował motyw „mięsa armatniego” – żołnierze przedstawiani byli jako ofiary brutalnych mobilizacji, a liczby strat drastycznie zawyżane. Dezinformacja o ukrywaniu ciał i zaniżaniu statystyk ofiar miała pogłębić poczucie beznadziei i zdrady. Szerzono także fałszywe informacje o rzekomej rekrutacji najemników z Ameryki Południowej, co miało kompromitować władze i wzbudzać strach wśród sojuszników. 3. Rosyjska dominacja i przewaga technologiczna Rosja konsekwentnie przedstawiała siebie jako stronę kontrolującą sytuację na froncie. Propaganda eksponowała rzekome sukcesy pod Kupiańskiem, Pokrowskiem i w Donbasie, akcentując skuteczność dronów, bomb szybujących i nowoczesnych systemów walki elektronicznej. Ukraińskie innowacje militarne, takie jak rakieta „Flamingo”, były ośmieszane jako „propaganda sukcesu”. 4. Erozja współpracy międzynarodowej Kremlowskie przekazy podkreślały zmęczenie Zachodu wojną i przedstawiały wsparcie militarne jako czysto biznesowe przedsięwzięcie. Wątki o „wojnie do ostatniego Ukraińca” miały wywołać poczucie wykorzystania przez sojuszników. Dodatkowo eksponowano tezy o „Trójstronnym pokoju” – rzekomej inicjatywie USA, Rosji i Chin, mającej zakończyć wojnę bez udziału Kijowa, co wpisywało się w narrację o utracie przez Ukrainę podmiotowości. Techniki i narzędzia wpływu Rosja stosowała złożony zestaw narzędzi dezinformacyjnych: Botfarmy i manipulacja cyfrowa – sieć UA_REVIVAL na TikToku, wykorzystująca humor i memy do dyskredytacji władz. Fałszywe dokumenty i deepfake’i – materiały o rzekomym ukrywaniu poległych i defraudacjach w wojsku. Cyfrowa okupacja – wymuszanie korzystania z rosyjskich komunikatorów (MAX) w szkołach w Ługańsku i ograniczanie internetu na Krymie. Cyberataki – działania grupy UAC-0099 przeciw instytucjom rządowym z użyciem złośliwego oprogramowania MATCHBOIL i DRAGSTARE. Narracje religijno-kulturowe – przedstawianie Ukrainy jako kraju „upadłego moralnie”, prześladującego cerkiew i blokującego pielgrzymki. Wydarzenia i przykłady operacji propagandowych W sierpniu odnotowano szereg zorganizowanych działań propagandowych. FSB rozpowszechniła narrację o rzekomym udaremnieniu ataku terrorystycznego SBU na most krymski (130 kg materiałów wybuchowych), synchronizując przekaz z wizytą Zełenskiego u Donalda Trumpa. Pojawiły się także spekulacje o ambicjach generała Załużnego, rzekomo wspieranego przez Zachód w celu „obalenia Zełenskiego”. W sieci TikTok ujawniono funkcjonowanie farmy UA_REVIVAL, która z wykorzystaniem humorystycznych treści i hashtagów (#zelenskyclown) prowadziła kampanię dyskredytującą władze Ukrainy. Działania obronne i przeciwdziałanie propagandzie Władze Ukrainy kontynuowały działania przeciwko rosyjskim sieciom wpływu. Nałożono sankcje na 167 osób i organizacji powiązanych z propagandą Kremla, w tym Dialogue, Struktura i Social Design Agency (SDA). Centrum Oporu Narodowego raportowało o blokadach sieci komórkowych i represjach na Krymie, a także o narzucaniu rosyjskich platform komunikacyjnych w szkołach okupowanych terytoriów. Komentarz analityczny Rosyjskie działania informacyjne wobec Ukrainy w sierpniu 2025 roku charakteryzowały się wysokim poziomem koordynacji między komponentami cyfrowymi, psychologicznymi i operacyjnymi. Celem Kremla pozostaje przejęcie kontroli nad interpretacją wojny poprzez narzucenie emocjonalnej matrycy strachu i rozpaczy, rozbicie więzi społecznych oraz podważenie zaufania do władz i sojuszników. Narracyjnie Rosja konsekwentnie łączy trzy elementy: własną technologiczną dominację, moralną legitymizację i gotowość do pokoju – przeciwstawiając im obraz Ukrainy jako państwa skorumpowanego, bezsilnego i opuszczonego przez sojuszników. Projekt MUGA – Ukraina Publikacja powstała na podstawie bieżącego monitoringu środowiska informacyjnego Ukrainy, realizowanego w ramach projektu MUGA – moduł II („Śledztwa cyfrowe i analiza operacji wpływu na rzecz bezpieczeństwa środowiska informacyjnego społeczeństw Mołdawii, Ukrainy, Gruzji i Armenii”). Projekt jest realizowany przez Fundację INFO OPS Polska oraz DFRLab (Atlantic Council). Działania finansowane są z budżetu państwa w ramach konkursu Ministra Spraw Zagranicznych RP „Dyplomacja publiczna 2024–2025 – wymiar europejski i przeciwdziałanie dezinformacji”. Publikacja wyraża wyłącznie poglądy autorów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej.

Strach, rozpacz, izolacja – Ukraina w rosyjskiej wojnie narracyjnej

•

2025-10-19

•

publikacje

Rosyjskie operacje wpływu w infosferze Ukrainy (sierpień 2025) W sierpniu 2025 roku przestrzeń informacyjna Ukrainy pozostawała celem intensywnych działań propagandowych Federacji Rosyjskiej. …

publicystyka

Zniechęcenie, manipulacja, destabilizacja – Gruzja w rosyjskiej wojnie narracyjnej

•

2025-10-19

•

publikacje

Rosyjskie operacje wpływu w infosferze Gruzji (sierpień 2025) W sierpniu 2025 roku przestrzeń informacyjna Gruzji była zdominowana przez dwa główne nurty propagandowe: …

publicystyka